37. Gelukkig 2007!

36. Uitstapje

Al mijn tekentijd stop ik de laatste maanden in de strippagina's voor 'Moordkunsten'. Dan is het ook weleens lekker om niet gebonden te zijn aan de ruimte op en het vertelritme van die pagina's, een uitstapje te maken uit de strip en gewoon zomaar een tekening te maken. Nou ja, niet zomaar, omdat de tekening wel degelijk iets te maken heeft met 'Moordkunsten'. Maar de tekening heeft wel een ander doel dan de strippagina's...
Hieronder de ruwe schets voor de tekening. Voor het einde van dit jaar de definitieve tekening in full-color op deze weblog!


Verwachting volgende update: zondag 17 december 2006

35. Loser

Op pagina 10 doet Victor Reuter weer zijn stinkende best om een nieuwtje te ritselen (en daar zelf goede sier mee te maken natuurlijk). Maar ook nu lukt het wederom niet echt, of eigenlijk echt niet. Je kunt Victor dan ook wel met recht een echte loser noemen. Hij bestaat vooral uit veel geschreew en weinig wol. Want zeg nu eerlijk, als je echt goed bent blijf je niet lang hangen bij 'TV lokaal', maar zit je in no time in Hilversum.


Ook in de stripjes voor het tijdschrift ‘Afslag Noord’ kwam Victor er vrijwel altijd erg bekaaid af, op één uitzondering na. In bovenstaand stripje kwam hij eenmaal wel op winst, ten koste van de toenmalige hoofdredacteur van ‘Afslag Noord’…

Verwachting volgende update: zondag 10 december 2006

34. Kleur

In de tweede aflevering van deze weblog, die ging over het maken van pagina 1, schreef ik onder andere het volgende: "Oorspronkelijk had ik in het script voor de intro van het verhaal veel mysterieuzer uitgeschreven. Dat bleek toch minder goed uit te pakken. Uiteindelijk zal de inkleuring (de zon komt bijna op in een mistig landschap, dus ik zal bij de inkleuring leuk kunnen spelen met licht en donker) de oorspronkelijk bedoelde mysterieuze sfeer weer moeten oproepen. Ik hoop dat het werkt."
Een paar weken geleden was ik zover om de proefkleuring voor pagina 1 te gaan maken. Dat werd een zoektocht naar de juiste kleur en sfeer.

Kleuren begint, net als tekenen natuurlijk, met een algemeen idee in mijn hoofd: wat wil ik met de pagina bereiken (vertellen), wat voor sfeer hoort daarbij en ook globaal welke kleuren ik daarvoor wil gebruiken. Ik begon dan ook met het bepalen van de donkere en de lichte vlakken op de pagina. Dit deed ik met behulp van een blauwe steunkleur omdat het op de pagina nog net nacht is.

De volgende stap was om de basiskleuren in te vullen: de opkomende zon, het lamplicht en natuurlijk alle donkere silhouetten van verschillende tinten voorzien.

Ik wilde zoals gezegd de mysterieuze sfeer die in het script had beschreven ook in beelden laten zien. Hiervoor wilde gebruik maken van mist en lamplicht. Dus al tijdens het inkleuren van de basiskleuren ben ik hiermee gaan experimenten. In de bovenstaande versie waren de mistflarden echter veel te 'hard'. Ook vond ik dat de kleuren van de omgeving nog te licht van kleur waren om het beoogde effect te bereiken.
De volgende stap was dan ook om de donkere kleuren nog enkele tinten donkerder te maken. Dat doe ik laagje voor laagje met dezelfde blauwe tint als in fase 1 tot ik tevreden ben. De volgende stap was om de mist weer toe te voegen, maar dit keer met meer terughoudendheid. Daarna nog hier en daar aanvullende lichteffecten toegevoegd om de lampen in de tekening te simuleren.

Overigens pas ik ook tijdens het kleuren daar waar nodig de tekening alsnog aan. Zo was de auto te klein getekend.

De auto heb ik dus digitaal vergroot, zoals in bovenstaande plaatjes te zien is
En hierboven het eindresultaat. Op het allerlaatste moment heb ik de getekende lichtcirkel om de lamp bij het gemaal weggehaald en vervangen door een meer natuurlijk diffuus lamplicht. En ook de voorlopige lettering erin gezet. Voorlopig, omdat ik uiteindelijk een mooier stripfont wil gebruiken. Maar het juiste font heb ik nog niet gevonden...

Verwachting volgende update: zondag 3 december 2006

33. Inkt

Nu de pagina's van het eerste hoofdstuk nagenoeg getekend zijn ben ik ook begonnen met inkten. De pagina’s van de intro zijn al geinkt en een klein deel van het eerste hoofdstuk heeft inmiddels ook kennis gemaakt met mijn steekpennetje (en penseel) met oostindische inkt. Hierbij de geinkte versie van pagina 1. Overigens is het nogal een gedoe om de openingstekening op deze pagina in delen te scannen en daarna weer samen te plakken tot één geheel.

Verwachting volgende update: zondag 19 november 2006

32. Eindelijk

Eindelijk de scanner weer aan de praat gekregen. Deze week dan ook echt pagina 9. Nog even en de kop (de intro en het eerste echte hoofdstuk) is er af! Nog 5 pagina's te gaan om het gat te dichten tussen het eerste en het derde bedrijf van het verhaal, waarvan ik al eerder een flink aantal pagina's heb getekend.

Verwachting volgende update: zondag 12 november 2006

31. Tegenslag

Als je de weblog afgelopen weekend hebt bezocht, zul je het al wel gemerkt hebben: geen nieuwe update. En daar baal ik flink van. Ik wilde pagina 9 plaatsen, maar een technisch mankement (scanner) belemmert dit. Het wordt verholpen, maar dat gaat zeker nog een aantal dagen duren. Daarom nog maar een keer een aantal schetsen van pagina 9 (alles losse schetsjes op de computer gemonteerd en bewerkt!), deze keer van de laatste strook.


Verwachting volgende update: zondag 5 november 2006

30. Afwisseling

Voor mijn gevoel schiet het op dit moment niet zo op. Feitelijk valt het wel mee, maar het gevoel komt vooral doordat ik op verschillende fronten tegelijk bezig ben. Zo zijn de potloodtekeningen voor pagina 9 en 10 vrijwel klaar, maar moet ik nog een paar plaatjes tekenen en details afwerken. En zo ben ik bezig met het inkten van verschillende pagina’s. En ben ik ook bezig met kleurproeven voor de pagina’s 1, 2 en 3 (om te kijken welk kleurenschema ik voor de strip wil gebruiken). En als laatste ben ik ook nog bezig met een nieuwe grote plaat die mogelijk als cover zou kunnen dienen (en binnenkort nog een ander doel dient). Maar niets van dit alles is al af. Waarom ik dit zo doe? Om de lange produktietijd van het verhaal (want alles doe ik in mijn vrije tijd) voor mijzelf een beetje afwisselend te maken!
Maar binnenkort van dit alles voorbeelden op deze weblog, te beginnen volgende week met pagina 9. Dan krijg ik weer een beetje het gevoel dat er voortgang in dit project zit. Als voorproefje voor volgende week alvast 2 plaatjes uit de tweede strook van pagina 9.

Verwachting volgende update: zaterdag 28 oktober 2006

29. Stripveiling

Het verhaal van ‘Moordkunsten’ draait om kunst, kunsthandel en kunstveiling. Deze thema’s zijn op de eerste 10 pagina’s al zwaar vertegenwoordigt. In eerder gemaakte illustraties komen deze elementen ook vaak voor. Zo heb ik in 1994 een serie tekeningen gemaakt voor de eerste echte stripveiling van Veilinghuis G. Postma in Groningen. Ik heb hiervoor een aantal varianten gemaakt. Eentje voor kleine advertenties, met veilingmeester Geert Postma als Jopo de Pojo, omdat er een grote collectie met werk van Joost Swarte geveild ging worden…

...eentje voor de advertentie op de wikkel van Stripschrift nr. 269 (jrg. 27, nr. 2), met een aantal meer of minder bekende stripfiguren in de zaal...

...en de cover van de veilingcatalogus zelf, waarop niet de strips en aanverwante zaken zelf geveild worden, maar (kunst-)objecten uit diverse stripverhalen. Je zou er bijna een prijsvraag van maken…

… ach, waarom ook niet:
de vraag luidt: welke (kunst-)objecten zijn op de tekening van de veilingcatalogus te zien en uit welke albums van welke series zijn de objecten afkomstig?
Oplossingen kunnen worden gemaild tot 1 november 2006 naar het e-mailadres in de zijbalk van deze weblog; onder de goede oplossingen wordt voor het einde van dit kalenderjaar een verrassing verloot!

Verwachting volgende update: zaterdag 21 oktober 2006

28. Tekentafel

Ik vind het altijd bijzonder leuk om te zien hoe de tekentafel van diverse stripauteurs er uit ziet. Ik vond het dan ook wel toepasselijk om mijn eigen werktafel met een nieuwe digitale fotocamera eens op de foto te zetten. De foto laat meteen zien waar ik afgelopen week mee bezig ben geweest: het inkten van de eerste 2 pagina’s.

Verwachting volgende update: zaterdag 14 oktober 2006

27. Ratjetoe

Op de Stripdagen die dit weekend in Houten worden gehouden verscheen een nieuw nummer van Ratjetoe bij Uitgeverij Kippenvel van André Wijntje.
Tijdens de Haarlemse Stripdagen begin juni van dit jaar gaf André al aan dat hij graag in de lijn van deze weblog ook iets wilde doen in Ratjetoe met mijn eerste echte Max Miller verhaal in wording. Aan dat idee moest ik wel even wennen, maar ik vond het een leuk initiatief en al gauw was ik overstag om daar aan mee te werken. De inhoud van een weblog kan natuurlijk niet 1 op 1 gekopieerd worden in een tijdschrift. Daarom worden de updates van de weblog die een hele pagina presenteren gepubliceerd in Ratjetoe. De overige updates daar om heen staan alleen op deze blog.













In Ratjetoe 12 de voorlopige covertekening en pagina 1 en 2 van mijn verhaal in wording. In de volgende nummers van Ratjetoe volgen meer pagina's. Voor meer informatie: www.stripindex.nl

Verwachting volgende update: zaterdag 7 oktober 2006

26. Verzamelaars

Ik vind Bolle dus een interessant karakter en daarom mocht hij in het tijdschrift ‘Afslag Noord’ (zie de vorige update) een hoofdrol spelen. In een eerder stripje voor dit tijdschrift liet ik een andere, niet aan de realiteit ontleende veilinghouder opdraven. Deze veilinghouder is een vlak personage (en eigenlijk ook alleen maar aangever voor waar het werkelijk om draait in dit verhaaltje), dus niet interessant en ik heb hem na deze pagina dan ook nooit meer getekend.

Het idee ontstond door de veiling van het manuscript van ‘De Avonden’ van Gerard Reve. Op deze pagina laat ik een samenwerkingsverband van verzamelaars het manuscript kopen, om het vervolgens uit elkaar te knippen en per pagina onder elkaar te verdelen. Voor fanatieke verzamelaars natuurlijk een enorme gruwel. Maar het was dan ook mijn bedoeling om het enorme fanatisme en bijbehorende onbehouwen gedrag van sommige (!) verzamelaars eens lekker op de hak te nemen.

Verwachting volgende update: zaterdag 30 september 2006

25. Bolle

Veilinghouder Bolle komt, net als Victor Reuter, uit de stripjes die ik voor het tijdschrift ‘Afslag Noord’ heb getekend. In veel van mijn korte stripverhaaltjes (al dan niet in opdracht) spelen bestaande personen een rol. Bolle is losjes gebaseerd op een niet nader te noemen veilinghouder.
In de tijd dat ik in de veilingbranche werkte kreeg zoals al eerder gezegd ook te maken met kunstveilingen. In deze tijd maakte ik kennis met de veilinghouder die aan de wieg stond van de grafische weergave van de Bolle in deze strip. In bovenstaand stripje komt Bolle voor de eerste keer voor, en ik vond hem interessant genoeg voor een belangrijke rol in 'Moordkunsten'.

Verwachting volgende update: zaterdag 23 september 2006

24. Valkuil

Een paar weken geleden had ik het over de valkuil bij het intensief gebruik van decor en ‘decorsfeer’ en liet ik de ‘kale’ decortekeningen zien zonder de personages. Deze keer de plaatjes met alle acteurs toegevoegd. Ondanks het intensieve gebruik van decors vind ik dat ze op deze pagina functioneel gebruikt zijn en dat de decorsfeer de rol van het verhaal niet heeft overgenomen.

Bij het bekijken van de pagina zal opvallen dat de tekstballon van het op één na laatste plaatje leeg is en het laatste plaatje zelfs helemaal. Dit heb ik bewust gedaan, omdat deze elementen van de pagina teveel van de plot verraden. Om te weten wat er op de laatste plaatjes staat zul je t.z.t. het verhaal volledig geïnkt, ingekleurd en (naar ik hoop) gedrukt moeten lezen. Tot die tijd zul je het moeten doen zonder het laatste stukje van pagina 8.

Verwachting volgende update: zaterdag 16 september 2006

23. Acteren

Bij het tekenen beschouw ik de figuren als een soort acteurs en wil ze dan ook als zodanig echt laten acteren. Dat acteren betekent voor mij als tekenaar zoeken naar de juiste houding, beweging en (gezichts-)uitdrukking. Dat resulteert vaak in een hele serie kleine schetsjes om de juiste te kunnen kiezen.

In dit voorbeeld houdt een veilingmedewerker Victor Reuter met geweld tegen op de trap. Veel schetsjes worden besteed aan de verschillende manieren waarop dit in beeld gebracht kan worden. Uit deze schetsjes kies ik de meest veelbelovende houding, die ik vervolgens ga uitwerken. Soms blijkt bij het uitwerken dat het toch niet is wat ik in mijn hoofd heb en begint het proces weer van voren af aan. Ik dit geval beviel de uitwerking mij wel.

Het kost dan vaak nog wel een paar versies (inclusief vergroten c.q. verkleinen voor de juiste verhoudingen in het decor) om de personages helemaal goed te krijgen.

Verwachting volgende update: zaterdag 9 september 2006

22. Vakantie

Net terug van een week vakantie in Denemarken. Ik heb (dus) geen update voorbereid. Daarom deze week als niet gepland tussendoortje nog maar de ontwerpschetsen voor de decortekeningen zoals ik die vorige week liet zien. Volgende week naar verwachting weer een normale update.

Verwachting volgende update: zaterdag 2 september 2006

21. Ruimte

Iedereen die mijn weblog regelmatig bezoekt zal inmiddels wel gezien hebben dat ik veel decor gebruik in mijn tekeningen. Ik vind het dan ook erg leuk om uitgebreide decors te tekenen. Dat is daarmee dan ook één van mijn valkuilen, waar uitgerekend Henk Kuijpers, als decortekenaar bij uitstek, mij jaren geleden zeer terecht op wees (en waar ik mij steeds aan probeer te houden): “Je moet opletten dat de decors (en vooral de ‘decor-sfeer’) het verhaal niet overnemen”.

Maar toch: na het gepriegel op de vierkante centimeter op de eerste strook van pagina 8 (met Victor, zijn assistente en veilinghouder Bolle) was ik blij dat ik eindelijk weer wat meer ruimte had voor decor! Op de 2e en 3e strook zal door de personages nog steeds steeds intensief geacteerd moeten worden (waardoor veel van het decor helaas weer ‘afgedekt’ zal worden), maar ik kan in deze stroken gelukkig weer het decor z’n rol in het verhaal laten spelen…

Verwachting volgende update: zaterdag 26 augustus 2006

20. Puzzelen

Ik heb al eerder geschreven dat hergebruik van bestaand verhaal- en tekenwerk niet per definitie tijdbesparend is. Dat geldt ook zeker voor de eerste strook van pagina 8.
Deze strook is de voortzetting van de gedeeltelijke bewerking van het allereerste Victor Reuter stripje (zie update 18: ‘Afslag Noord’). In tegenstelling tot pagina 6 was nu niet het bestaande tekenwerk, maar de verhaallijn de remmende factor bij het uitwerken van de pagina.

Ondanks dat ik het script voor het verhaal gedetailleerd uitgewerkt heb, vond ik de verhaallijn voor de eerste strook over 4 plaatjes niet duidelijk genoeg.

Al bij het tekenen van pagina 7 besefte ik dat ik een extra plaatje wilde om de pagina’s 7 en 8 met elkaar te verbinden, dus die had ik op de scriptpagina er al bij gepriegeld.

Toen ik de pagina definitief ging opzetten, merkte ik al snel dat ik, om het verhaal duidelijk te kunnen vertellen, meer plaatjes nodig zou hebben.

De oorspronkelijke vier plaatjes werden er uiteindelijk dus negen! Vertel- en tekentechnisch een heel gepuzzel om dat überhaupt op één strook te krijgen.

Het is dan ook best wel een volle boel geworden...

In verband met de zomerperiode in de maand augustus maximaal 1 update per week.
Verwachting volgende update: zaterdag 19 augustus 2006

19. Veiling

Op pagina 7 (en 8) probeert Victor een lokaal journaal-item met nieuwswaarde te maken van een oersaaie ochtendveiling.
Het veilingdecor is niet helemaal lukraak gekozen. Zo’n 10 jaar geleden werkte ik bij een boekveilinghuis en kreeg daarbij ook te maken met kunstveilingen. Ik weet er dus wel het één en ander van en vond het wel leuk om daar iets mee te doen in een stripverhaal. Voor wie mij kent: op het bovenstaande plaatje houd ik zelf het schilderij vast dat geveild wordt.

In die tijd maakte ik logischerwijs ook strips en illustraties met als thema’s kunst en veilingen (zie bijvoorbeeld de strip uit de vorige post). Hieronder een illustratie die ik maakte voor een veilinghuis in oprichting; het veilinghuis is overigens nooit veel verder gekomen dan deze advertentie. Voor de strip heb ik nog even overwogen om dit pand als veilinghuis voor Bolle te gebruiken. Uiteindelijk heb ik toch gekozen voor een verbouwd Jugendstilpand met een aantal oorspronkelijke elementen.

In verband met de zomerperiode in de maand augustus maximaal 1 update per week.
Verwachting volgende update: zaterdag 12 augustus

18. Afslag Noord

Victor Reuter is niet zomaar uit de lucht komen vallen. Ook hij komt, net als de oerversie van Max Miller, al eerder voor op strippagina's die ik jaren geleden heb gemaakt. Voor de eerste 6 nummers van het kunst- en boekentijdschrift 'Afslag Noord' heb ik stripjes getekend met Victor in de titelrol. Het idee van het onderstaande stripje gebruik ik, zoals al wel duidelijk zal zijn, in het verhaal 'Moordkunsten' opnieuw. Echter, in het lange verhaal hebben de gebeurtenissen een heel ander doel…
In de periode na 'Afslag Noord' heb ik nog met het idee gespeeld om gagstrips van 1 strook te maken met Victor in de hoofdrol. De vorm moest gestileerder worden dan de pagina’s in 'Afslag Noord'. Uiteindelijk realiseerde ik mij dat ik toch liever een lang verhaal wilde maken en is het eerste niet afgemaakte strookje in de la beland.

En hier nog een ontwerp in kleur van de Victor voor ‘Moordkunsten’. Uiteindelijk is deze versie het toch niet geworden en heb ik de 'look' van Victor nog een keer aangepast.


In verband met de zomerperiode in de maand augustus maximaal 1 update per week.
Verwachting volgende update: zaterdag 5 augustus

17. Victor

Max Miller is de onbetwiste hoofdpersoon van dit verhaal, maar op pagina 7 komt één van de belangrijkste medespelers op: Victor Reuter.

Victor is een derderangs tv-journalist in dienst van ‘TV-Lokaal’, en is continu op zoek naar een scope voor het plaatselijke nieuwsbulletin onder het motto ‘nieuws moet je maken’. In de komende pagina’s lijkt hij nog niet erg belangrijk, maar schijn bedriegt. Als schijnbaar zijspoor in het verhaal wordt hij geïntroduceerd, maar ondertussen zit een cruciale plothandeling verstopt in de pagina’s 7 t/m 10, met Victor in de hoofdrol!

Verwachting volgende update: zaterdag 29 juli 2006

16. Van schets tot potloodtekening deel 6 (slot)

Na de schetsen deze keer de potloodversie van pagina 7. De pagina is nog niet helemaal af. Met name de schilderijen in de kunstgalerie zijn nog niet volledig ingevuld (al heb ik de schilderijen grotendeels al wel ontworpen). Hiervoor heb ik een reden. Ik wil de kunst op deze en de volgende pagina’s gebruiken om bepaalde scènes te versterken. Een voorbeeld hiervan is te zien op het 1e plaatje van de 2e strook: de paarden draaien hun hals naar de galeriehouder (net zoals de ene overvaller), en de galeriehouder is klaar voor aktie (net zoals de beer). Voor de volgende pagina’s weet ik weet echter nog niet op welke plaatjes ik de kunst precies wil gebruiken, dus laat ik nog even open welk schilderij precies op welke plek in het decor komt te hangen. Als ik de pagina’s 8, 9 en 10 heb getekend zal het invullen van de schilderijen op deze pagina een fluitje van een cent zijn.

Verwachting volgende update: dinsdag 25 juli 2006

15. Van schets tot potloodtekening deel 5

Het schetsen van de plaatjes doe ik vaak niet in volgorde van de pagina. Soms begin ik met een centraal plaatje op de pagina en bouw vervolgens de rest er om heen. Een andere keer begin ik gewoon met de eerste strook, om vervolgens een reeks plaatjes elders op de pagina te tekenen. De keuze hiervoor is vrij intuïtief en hangt vooral af van de samenhang tussen de plaatjes die ik wil realiseren. In dit geval ben ik begonnen met de eerste 2 plaatjes, maar was ik niet zeker van het 3e plaatje van de eerste strook. Daarom ben ik eerst maar verder gegaan met de eerste plaatjes van de 2e en 3e strook. Deze plaatjes dreigden qua perspectief en opbouw veel op elkaar te gaan lijken, dus heb ik daar eerst de nodige aandacht aan besteed. Daarna heb ik de rest van de 2e en 3e strook getekend. Het 3e plaatje van de eerste strook is dus het laatste plaatje wat uiteindelijk getekend is… (wordt vervolgd)

Verwachting volgende update: zaterdag 22 juli 2006

14. Van schets tot potloodtekening deel 4

Deze keer de tweede strook van pagina 7, waarvan een deel van de potloodtekening klaar is.
Het is een bijna een wonder, gezien al dat continue veranderen van pagina’s, dat deze strook door de jaren heen eigenlijk niet wezenlijk veranderd is. De plaatjes zijn weliswaar helemaal opnieuw getekend, maar dit deel van de scène wordt nog steeds op dezelfde manier verteld en de structuur van de plaatjes is volledig gelijk gebleven aan de Wartaal versie. Dat gebeurt bij mij maar hoogst zelden. Deze strook bestaat dan eigenlijk ook alleen maar uit ‘lekker tekenen’… (wordt vervolgd)

Verwachting volgende update: dinsdag 18 juli 2006

13. Van schets tot potloodtekening deel 3

De schetsen die in deze serie posts te zien zijn gebruik ik als basis voor de potloodtekening. Maar meestal gaan er vaak nog veel meer probeersels aan vooraf.

Al schetsend probeer ik grafisch datgene op papier te krijgen wat ik in mijn hoofd heb, niet alleen tekentechnisch, maar ook verhaaltechnisch. De vertaling van het script naar de pagina is elke keer weer een zoektocht naar het juiste camera-standpunt en perspectief, close-up of juist totaalshot, de gewenste ‘loop’ van het verhaal over de pagina en het ‘acteren’ van de personages. Als ik daar eenmaal (tot op zekere hoogte) tevredenheid over ben, is het uitwerken van de pagina vooral een kwestie van lekker tekenen… (wordt vervolgd)

Verwachting volgende update: zaterdag 15 juli 2006

12. Van schets tot potloodtekening deel 2

Na het maken van de grafische pagina-opzet ben ik (uiteraard) begonnen met het schetsen van de plaatjes. De oorspronkelijke Wartaal tekeningen voldeden voor de eerste strook niet meer, dus die heb ik helemaal opnieuw getekend. De basis bleef wel overeind: de agenten krijgen een oproep en gaan er vandoor. Maar ik wil (en moet om plotredenen) de moordscene van pagina 5 nog een vervolg geven. Ik had daarvoor op pagina 5 geen ruimte meer, dus heb ik de laatste losse eindjes verdeeld over pagina 7 en 8.
Het laatste plaatje van deze strook is anders geworden dan in de grafische opzet, en wijkt daarmee ook af van de Wartaalversie. Het plaatje is gespiegeld en Max en de bestuurder van de Mercedes bewegen richting de deur, in plaats van dat ze al statisch naar binnen gluren. Overigens: de uiteindelijke potloodtekeningen wijken weer af van deze schetsen… (wordt vervolgd)

Verwachting volgende update: dinsdag 11 juli 2006